Het witte schoolgebouw, school, onderwijs, Spaans

Ervaringen met het Spaanse onderwijs

mei 2, 2021 ChrisBijs Comments 0 Comment

Vragen van mijn lezers

Regelmatig ontvang ik via mijn website vragen over het Spaanse onderwijs en de scholen in Spanje en in het bijzonder La Nucia. Velen willen graag mijn persoonlijk ervaring horen. Al eerder schreef ik een bericht over de Spaanse school. Veel praktische informatie heb ik al beschreven in dit bericht. Toch kom ik er graag nog even terug. Inmiddels hebben we als gezin meer ervaring opgedaan met het onderwijs aan de Costa Blanca. Zelf hebben wij gekozen voor het Spaanse openbare onderwijs. Het is gratis en bij een permanent verblijf in Spanje zal het voor een betere integratie zorgen in de Spaanse samenleving.

Ervaring na bijna drie jaar Spaans onderwijs

Op dit moment kan ik zeggen dat mijn kinderen steeds beter geïntegreerd zijn op school. Het jaar 2020 was een moeilijk jaar, omdat de kinderen vanwege de harde lockdown drie maanden thuis hebben gezeten. Aansluitend volgde de zomervakantie. Dus hebben ze zes maanden weinig Spaans gehoord en gesproken. Thuisonderwijs geven was dus een uitdaging voor mij en mijn man. Mijn zoon Jasper leert daarnaast wat langzamer dan zijn leeftijdgenoten. Hij doet daarom de tweede klas (groep 4) over. Mijn dochter Lisanne doet nu de derde klas (groep 5). Jasper heeft geen enkel Nederlandstalig klasgenootje meer en dat is prima. In de klas van Lisanne zitten nog vijf andere kinderen met een Nederlandstalige achtergrond. Dit kan dat fijn zijn; echter mij is gebleken dat dit belemmerend kan werken bij het leren van Spaans. Verder is het belangrijk om als ouder snel werk te gaan maken van je eigen Spaans. Het helpt enorm in de communicatie met de school en met de andere ouders. En wanneer je in de Comunidad Valenciana gaat wonen, verdiep je dan ook in het Valenciaans. Dit is vooral belangrijk wanneer je je kind wil ondersteunen bij het maken van zijn of haar huiswerk. Een deel van de vakken wordt in het Valenciaans gegeven. Ik heb een woordenboek Spaans (Diccionario Primaria Lengua Español van uitgever Vox) gekocht en een woordenboek Valenciaans- Castiliaans. Google Translate kun je ook gebruiken. Ik merk daarbij op dat je dan Catalaans moet gebruiken. Hoewel Valenciaans sterk verwant is aan het Catalaans, geeft Google Translate niet altijd de (juiste) oplossing. Over het algemeen houdt je kind voor twee jaren dezelfde juf of meester.

Speciaal onderwijs

In Nederland zat Jasper op het speciaal onderwijs. Hij heeft in zijn babytijd epilepsie gehad en hij is daaraan succesvol geopereerd in het Utrecht Medisch Centrum. Echter, hij leert wel langzamer. In Nederland volgt dan al snel speciaal onderwijs wanneer kinderen in het reguliere onderwijs vastlopen. In Spanje is speciaal onderwijs veel minder gangbaar. Het onderwijs is in Spanje inclusief en kinderen moeten zoveel mogelijk naar het reguliere onderwijs. Er zijn wel speciale scholen, maar die zijn gereserveerd voor meervoudig beperkte kinderen. De schoolpsychologe heeft mij bevestigd dat Jasper daar niet voor in aanmerking komt. Hij krijgt drie keer per week extra lessen buiten zijn klas om. Waar ik wel voor heb gezorgd is dat in Nederland de kinderneuroloog een goede samenvatting van zijn medische dossier heeft gemaakt. Een extra geluk was dat de kinderneuroloog van de Zwolse Isalaklinieken zelf van origine Spaanstalig is. Ik kreeg mijn verklaring dus in het Spaans. Dat heeft enorm geholpen bij het Centro Salud en de school om de juiste zorg te krijgen. Enkele maanden voor de emigratie had Jasper nog een psychologische test gehad bij zijn oude school in Zwolle. Deze was om te bezien hoe ze hem het beste konden onderwijzen. Het verslag van deze test heb ik zelf vertaald (met Google Translate) in het Spaans voor de Spaanse school. De schoolpsychologe kende de testmethode (die is internationaal gecertificeerd) en ook dat heeft geholpen bij het vinden van de juiste begeleiding. Tenslotte bezoekt Jasper met enige regelmaat de kinderneuroloog van het openbare ziekenhuis in Villajoyosa. Ik merk nu dat Jasper toch meer kan dan waar men in Nederland vanuit ging. Hij leert lezen, schrijven en rekenen, maar het gaat langzamer.

Emigreren en speciaal onderwijs?

Niet voor ieder gezin met een kind op speciaal onderwijs zal het verstandig zijn om te emigreren naar Spanje. Het hangt af van de zwaarte van de beperking(en). Door mijn zoektocht destijds weet ik dat er zowel in Denia als in Calpe een school voor speciaal onderwijs aanwezig is. Het probleem is dat je in Nederland niet weet wat je in Spanje kunt verwachten en of je kind in aanmerking komt voor speciaal onderwijs. Medische verklaringen en psychologische rapporten (vertaald naar het Spaans) zijn nodig om uiteindelijk de juiste zorg (naar Spaanse maatstaven) te krijgen. Als ouder ken je zelf je kind het beste. Bedenk dus heel goed of een emigratie in zijn of haar belang is. Alles valt of staat met de aard van de beperking(en) van je kind. En in Nederland zijn toch meer voorzieningen. Je weet wat je hebt en voor Spanje is dat maar afwachten. Neem dus de tijd wanneer je wilt emigreren en je kind gaat in Nederland naar het speciaal onderwijs. Zoek van te voren uit of je kind naar het reguliere onderwijs moet of dat speciaal onderwijs toch een optie is. Het is dus het beste om voor je emigratie al een keer tijd te maken om te praten met de schoolpsycholoog van de plaatselijke school. Zo’n gesprek vraag je aan via het secretariaat van je beoogde school. De zomervakantie (juli en augustus) is doorgaans niet de beste tijd om scholen te bezoeken. Er zijn dan weinig mensen aanwezig op het secretariaat en in augustus is vaak echt alles gesloten.

Sociale contacten

Op de school in La Nucia zit ik in WhatsApp groepjes van ouders. Het is een manier om wat contact te onderhouden, want je ziet niet iedere ouder zijn of haar kind naar school brengen en weer ophalen. Veel kinderen gaan met een schoolbus naar school. In de eerste twee jaren is het verder op de school van mijn kinderen normaal om de hele klas uit te nodigen voor verjaardagsfeestjes, inclusief ouders. Dat kan thuis, maar vaak wordt een kinderfeestje georganiseerd in een park of sociaal wijkcentrum. Wanneer de kinderen groter worden dan is de hele klas uitnodigen minder vanzelfsprekend. Kinderen kiezen dan hun vriendjes of vriendinnetjes. Of dit op elke school zo gebeurt aan de Costa Blanca weet ik niet. Verder is het natuurlijk leuk voor kinderen om iets te gaan doen buiten schooltijd om. Lisanne en Jasper zijn onlangs begonnen met tennisles aan de Academia Tennis Ferrer in La Nucia. Ook buiten schooltijd spreken kinderen af; al gaat dat niet altijd. Er zijn kinderen die tot 17.00 uur op school blijven, omdat de ouders werken. Die kinderen krijgen vanaf 14.00 uur opvang op school met warme maaltijd (moet je je apart voor aanmelden bij je school). Wat sportaanbod betreft, is de gemeente La Nucia geweldig goed bezig met het gemeentelijke sportcentrum. Het enige wat er niet is aan zomersport, is een hockeyclub. Uiteraard laat ik de wintersporten maar buiten beschouwing.

Onderwijs voor tieners en emigreren

Het Spaanse onderwijs is verplicht tot en met zestien jaar. Zelf heb ik nog geen ervaring met het Spaanse middelbare onderwijs. Wat ik wel weet is dat er geen onderscheid is in niveau zoals in Nederland. Alles zit bij elkaar in de klas. Wil je na je middelbare school naar de universiteit dan moet je daarvoor apart een examen afleggen. Je cijfers bepalen mede op welke opleiding je terecht komt. Verder heb je na de middelbare school nog het beroepsonderwijs, ” formación profesional”. Er zijn geen hogescholen, zoals in Nederland. Persoonlijk zou ik met tieners niet zo snel de keuze maken om te emigreren. Tieners hebben vaak in Nederland een hechte vriendengroep. Als je tiener geen Spaans krijgt op de middelbare school in Nederland dan zal hij of zij absoluut Spaans moeten gaan leren. Voor de Costa Blanca geldt ook nog dat Valenciaans een vereiste is op school. Dat maakt het instromen op een Spaanse middelbare school wel lastig. De school afmaken in Nederland ligt eerder voor de hand. En wellicht wil je tiener dan liever zijn of haar vervolgopleiding ook in Nederland gaan doen. Dat maakt mijns inziens een emigratie met tieners niet gemakkelijk. Je zult ze meer moeten betrekken bij je emigratieplannen dan jongere kinderen.

Privéscholen

Aan de Costa Blanca zitten een aantal internationale (Britse) scholen. Dit zijn privéscholen. Zij verzorgen onderwijs vanaf de kleutertijd tot en met zestien jaar, soms tot achttien jaar oud. De voertaal is meestal Engels. De leerlingen krijgen uiteraard ook Spaanse les en er wordt ook wat tijd ingeruimd voor Valenciaans. De hoeveelheid Valenciaans is (veel) minder dan op een openbare school. Hier hangt echter een prijskaartje aan. Hieronder heb ik een aantal links (niet uitputtend) van privéscholen geplaatst. Daarnaast heb je nog de zogenaamde “concertados”. Dat zijn scholen die deels door de overheid worden gefinancierd en deels door de ouders. Het zijn bijvoorbeeld scholen op basis van het rooms-katholieke geloof. Privéscholen hebben vaak ook goede sportfaciliteiten bij de school. Op de websites geven de scholen vaak ook al hun prijzen per jaar per kind weer. Je ziet dan meteen of dit dan een optie voor je is. Sommige scholen bieden gezinskorting bij opvolgende kinderen.

Castiliaans of Valenciaans

Nog even een paar korte opmerkingen over de voertalen op school. Het Valenciaans is de afgelopen jaren steeds belangrijker gemaakt in het onderwijs. Het is ook een politieke kwestie. Niet iedereen is er blij mee dat het Valenciaans steeds belangrijker is geworden. Er wonen hier veel buitenlanders, maar ook Spanjaarden die oorspronkelijk niet uit de Comunidad Valenciana komen. Over het algemeen zijn dit de twee groepen die niet zoveel op hebben met Valenciaans. Zelf zou ik liever zien dat Castiliaans de voertaal is in de klas en dat Valenciaans slechts als vak wordt onderwezen voor enkele uurtjes per week. Echter, Valenciaans is voertaal voor de ” sciencias” (biologie, natuurkunde, aardrijkskunde). Wiskunde wordt daarentegen weer in het Castiliaans gegeven. De voertaal bij handenarbeid is dan weer Engels. In de toekomst kunnen zaken weer gewijzigd worden, afhankelijk van de politieke kleur van de regering in Valencia. Wanneer je geen regiotaal op school wenst, dan kun je beter in Murcia of Andalusië terecht. Ook in bijvoorbeeld Catalonië, Baskenland of Galicië is de regionale taal belangrijk op school. Een andere optie voor minder Valenciaans is de hiervoor genoemde internationale privéschool.

Conclusie

Emigreren met kinderen kan een uitdaging zijn. Hoe jonger, hoe beter in mijn optiek. Ook als je kind in Nederland naar speciaal onderwijs gaat, is een emigratie mogelijk. Maar onderzoek wel of dit voor jouw kind wenselijk is. Voor Jasper pakt het goed uit. Hij kan naar het reguliere onderwijs met extra hulp op de school zelf. Dit had ik in Nederland ook graag gewild, maar dat paste niet in het Nederlandse systeem. Hoe snel je kind het Spaans leert en goed integreert, kan je van te voren niet zeggen. Teveel Nederlandstalige kinderen in de klas heeft bij mijn kinderen niet geholpen. Ze waren op enig moment best wel afhankelijk van hun Nederlandstalige vriendjes om iets duidelijk te maken bij de juf. Het karakter (introvert of extravert bijvoorbeeld) van je kind speelt ook een rol. In Nederland al beginnen met Spaanse les voor je kinderen is een goed idee. Een privéschool is alleen een optie wanneer je beschikt over veel geld. En tenslotte, wil je geen Valenciaans voor je kinderen dan is de Costa Blanca niet jouw gebied.